दस दोहे : संदर्भ दीपावली का

१.
विरह अमावस साँपनी
रही साँस को लील
तुम छू लो तो जल उठे
प्राणों का कंदील

२.
डर लगता अँधियार में
आओ तनिक समीप
रोम रोम में बल उठें
पिया! प्रेम के दीप 

३.
होंठ फुलझड़ी हो गए
आँखें हुईं अनार
पोर पोर दीपावली
जगमग यह शृंगार

४.
मैं जलता दीवा बनी
निशि दिन देखूँ राह
पाहुन! आओ तो कभी
गहो हमारी बाँह

५.
छुआ ललक से आपने
जिस पल मेरा गात
झलमल झलमल मैं हुई
दीपों भरी परात

६.
इसी अमावस जगेंगे
मेरे सोए भाग
मैं पगली नचती फिरूँ
धरे हथेली आग 

७.
आओ अब मिल लो गले
करो क्रोध का त्याग
जले प्रेम का दीप फिर
जगे ज्योति का राग

८.
चौदह बरसों से पड़ा
सूना घर का द्वार
आज उतारूँ आरती
चौमुख दियना बार 

९.
राजमहल में माँ जली
पूरे चौदह साल
सोच सोच कैसे कहाँ
जलता मेरा लाल

१०.
भटका चौदह साल तक
लौटा तेरे द्वार
माँ ने माथा चूम कर
मिटा दिया अँधियार .

हैदराबाद, १८ नवंबर २०१२  

प्रिये चारुशीले (प्रिये चारुशीले)

  प्रेम बना रहे / ऋषभ देव शर्मा 

अकादमिक प्रतिभा, नई दिल्ली - 100 059
2012./   250/=
आईएसबीएन : 978-93-80042-59-6.

प्राप्ति स्थान -

 डॉ. ऋषभ देव शर्मा, 208 - ए, सिद्धार्थ अपार्टमेंट्स, 

गणेश नगर, रामंतापुर, हैदराबाद - 500 013 . 

फोन :  +91 8121435033.

 प्रिये चारुशीले 

('प्रिये चारुशीले' का तेलुगु अनुवाद )

हिंदी मूल - डॉ. ऋषभ देव शर्मा      
 *            
तेलुगु अनुवाद - डॉ. भागवतुल हेमलता

ప్రియే చారు శీలే 


(ప్రియే చారుశీలే ముంచ మయి మానమనిదానమ్
సపది మదనానలో దహతి మమ మానసమ్
            దేహి ముఖకమల మధుపానమ్ !
                – గీతగోవింద, దశమ సర్గ)


ప్రియే చారుశీలే
 జనాలంత నేనొక - భ్రమరాన్నంటున్నారు
నీక్కూడా ఆ మాటే -నిక్కమై తోచింది
నా మమతల మధురిమ-ఎంతగ నీవేరిగినా
త్యజించావు నన్ను నీవు - తీవరించి తురితంగా
నీ చెంతకు చేరాలని - నేనెంతగానొ తపించాను
చేతి సంజ్ఞ తొడనే - నను చేరకుండ చేశావు
నిను తాకాలని ఎంతెంతో   - తహతహలాడా నేను
చూపువేలు చూపించి - చలించమంటు చండికవై
తరిమి తరిమి పంపావు -దేశాన్నుంచే నన్ను

వెలుగుల రారాజి ప్పుడు  -వెనుతిరిగాడింక చూడు
నేనగ్గిలోన మగ్గుతూ -రోజంతా నిలబడ్డా
నీ కను సైగ ల కోసమనే - నిరీక్షిస్తు నిల్చున్నా
ఐనా నీవొక పరైన - పిలువలేదు నన్ను
మండే కోపంతోటి -రోజంతా ఎండావు
నీ కోపపు దావాగ్ని-దహిస్తోంది చూడు నిన్ను

వెలుగుల రారాజింకా -వెళ్లిపోయాడుకదా !
కినుకల తాపాన్నింకా - తీరుచుకోరాదా
క్రోధపు జ్వాల లోనీవు -జ్వలించిపోతుంటే

దగ్ధమైపోతోందా - మానసపు సరోవరం
ద్రవిస్తోంది చూడదిగో -హిమ శ్రుంగపు సోయగం
మదనునివల్లే కాలా -మంచుకొండ కరిగించుట
నీ రోసపు రశ్మికది - అవలీలే అయ్యింది

నీ ముఖ పద్మం చిందే - మాధుర్యాపు దానం తో
నీ ఆగ్రహ అనలాన్ని- అమృతంగ మలచుకో

నా హృదయపు రారాజ్ఞీ -ప్రియే చారు శీలే  !
విను కొంచెం నా మాటిటు
నిర్దోషిని నేనంటూ -నిగదించను నేను
 దోషిని నేనుకుంటే   -నిక్కముగా నే  దోషినే
దండన పొందాలి నేను -దండించే హక్కు నీది

రమణీ ఓ రాజేశీ !
నరులను భక్షించే - ఒక నిట్రిల్లిన సింహాన్ని
నాపై కెగబ్రాకుటకు - నింకారగ నీదేశించు
నుడితేలిన నఖాలతో -నున్నని నా వక్ష తలం
ఆక్రమించి చీల్చి చీల్చి - చిందరవందర చెయనీ
శరాలంటి దంతాలతో - బహువులని జఘనాలని
చీల్చి చీల్చి చండాడి - గుచ్చి గుచ్చి పొడవనీ

బహుశా ఈ లాగునైన - నీ ప్రతిఘాతం తీరితే
నా వడలెల్లా నిండిన -నీ భ్రమపూరిత కళంకాలు
కరిగి పోతాఏమోనని - నే కలలు కంటున్నాను
నన్ను నమ్ము నిక్కమిదే , నా ప్రియే చారు శీలే !

ఆ వసంత రాతిరిలో - నువు మినహా ఇంకెవరూ
నా దరిదాపుల్లో కూడా -చేరలేదు ,దూరలేదు
నీవు కాక ఆన్యులెవరు-నా నీడనైన చేరలేరు

నా లోపల ,నా వెలుపల -నాలుదిశలా నన్నంతా
అణువణువును ఆక్రమించి -అక్కున చేరే అందం
నీవుకాక ఇంకెవరే- ముద్దుల నా రాధా
ఇంకొక్క నిముషమైనా -నేనోర్వలేను నీ రోషం
కారణమే లేకుండా పుట్టిన ఆ ద్వేషం

రమణీ నా హృదయ రాజ్ఞి !-ప్రియే చారు శీలే
కల్లా కపటం ఎరుగని - కులుకుల కుసుమం నువ్వు
ఎరగవు నీవెన్నడూ- నా ఎదలో నీ స్థానం
నా శృంగారపు దేవేరివి - నీవే నా రాధికా !
మాటలిన్ని చెప్పనెల - నా సుందర మల్లికా
ఒక ముక్కలొ చెబుతున్నా -నా జీవ ధార నీవని

తెలుసా నీకొరకె నేను -ఎన్ని జన్మలెత్తానో
సుడులుగొన్న సముద్రాన్ని -ఎంతెంతగ చిలికానో
వెతుకులాడుతూ నిన్ను -ఎచెటేచ టోతిరిగాను
కాల గమన ప్రవాహాన -ఆసి నుండి,అనంతానికి

అందరిపాలిట నేను -దారిద్ర్యన్నైతే ,
వారందరికీ నీవు -శిరులోలికే శ్రీ లక్ష్మివి
దుర్లభ మరకత మణీ-ప్రియే చారుశీలే

నీ అందపు ఆగ్రహం -ప్రేమకదే సంకేతం
నీహృదిలో నా హృదయం -మమేకమైపోయింది
నా శృంగారపు దేవేరివి నీవే నా రాధికా
ఓ మమతల మరకతమా -నా జీవధరవీవు

నీ మమతల కమ్మతనం -విదితమేను నాకు
నా ప్రేమ మాధుర్యం -ఎరిగింది కూడా నీవే
గుప్పెడంత నీ గుండెను -ఇప్పుడింక తెరువుమా
వెలుగుల రారాజు కూడా -వెనుతిరిగాడిక చూడు
సంగమించి పోనీ -ఇక నా హృది లొ నీ హృదయం

నాఆ హృదయపు సామ్రాజ్ఞీ-ప్రియే చారు శీలే
నీలోత్పలాలు బోలు -నీ కాటుక కన్నులు
కసి తో నిలువెల్ల నిండి -రక్తోత్పలలై నాయి
మానస కొలనెండిపోయి- నిస్పృహమైపో తోంది

పువ్వుల బాణం కాదు -మాధవుడ్ని జయించింది
వాస్తవమాలోచిస్తే -నీవేనే రాధికా
నీ చూపులొ వాడి ఐన -బాణాలున్నాయి
అడ్డగించ వీలు కాని -ప్రేమ పాశమూ వుంది

నీ వాడిఐన బాణాలు -గాయాపరచాయి నన్ను
ప్రేమ పాశాలెమో-నీ బందీ గా చేశాయి
నా హృదయపు దేవేరీ-ప్రియే చారుశీలే
అలుకలింకా మాని నువ్వు -చిరునగవులు చిందించు
నీ ఎదుటనే ఉన్నాడు -అందికలో నీ దోషి
నువు కోరే కృష్ణుడు -రాధికా లోలుడు

నీ ఆజ్ఞలు పాటించును -గాయ పడ్డ నీ ఖైదీ
ఆగ్రహాలు ఇప్పుడింక - తిరుగు ముఖం పట్టించు
అనుమానాలన్నీ ఇక -అందలానికంపేసెయ్

మెడలోనీ హారాన్ని -ఇటూ అటూ కదలనీ
నడుముకున్న మువ్వలన్ని - రవళించనియ్యి కొంచెంగా
నీ సుమ సదృశ పాదం - కొంచెం నావైపు చాపు
చిరకాలంగా ఒక కోరిక -కలవరపెడుతోంది నన్ను
సొగసుల నీ పదానికి -ఎర్రని పారాణి దిద్ది
అబ్బుపడి తబ్బిబ్బయ్-కరిగిపోవాలన్న
 నా కామితమీడేర్చవా -యీరోజే త్వరితంగా

నా హృదయపు దేవేరీ !ప్రియే చారు శీలే !
నీ దోషి నీ ఎదుటే -నిల్చుని ఉన్నాడు

ఈరోజీ పనికూడా -చెయ్యవే నా చలియా
తన్ను నన్ను తమకం తో-రమ్యా నా రాధికా
నా శిరసున  తదేకంగ -తాండవమే చెయ్యి
నీ పాదపు పారాణి తడి-నన్ను చేయునశోకునిగ

అప్పుడు నా శిరస్సు పైన -వికాశించును చూడు
నీ ప్రేమలో తడసిన -సహస్రదళపద్మాలు
నా హృదయపు సామ్రాజ్ఞీ- ప్రియే చారు శీలే
నీ మమతల అమృతము -అద్భుతమూ ,అఖండమ్
దహిస్తుంది దాని శక్తి -నాలోపలి వాసనలు

నవ పల్లవాల మించిన -నీ కోమల పాదాల చెంత
ఉంచా నా శిరస్సును -ప్రేమ మీర నా ప్రియా!
శాంతించిందిప్పుడు  -దారుణ దావనలమ్

వెలుగుల రారాజిప్పుడు వెనుతిరిగి పోయాడు
కురిపించవె నా చెలియా నీ -చిరునగవుల కౌముదీ   !!


 प्रिये चारुशीले 

(प्रिये चारुशीले मुंच मयि मानमनिदानम्

सपदि मदनानलो दहति मम मानसम्

            देहि मुखकमल मधुपानम् !

                – गीतगोविंद, दशम सर्ग)

प्रिये चारुशीले
 जनालंत नेनॊक - भ्रमरान्नंटुन्नारु
नीक्कूडा आ माटे -निक्कमै तोचिंदि
ना ममतल मधुरिम-ऎंतग नीवेरिगिना
त्यजिंचावु नन्नु नीवु - तीवरिंचि तुरितंगा
नी चॆंतकु चेरालनि - नेनॆंतगानॊ तपिंचानु
चेति संज्ञ तॊडने - ननु चेरकुंड चेशावु
निनु ताकालनि ऎंतॆंतो   - तहतहलाडा नेनु
चूपुवेलु चूपिंचि - चलिंचमंटु चंडिकवै
तरिमि तरिमि पंपावु -देशान्नुंचे नन्नु

वॆलुगुल राराजि प्पुडु  -वॆनुतिरिगाडिंक चूडु
नेनग्गिलोन मग्गुतू -रोजंता निलबड्डा
नी कनु सैग ल कोसमने - निरीक्षिस्तु निल्चुन्ना
ऐना नीवॊक परैन - पिलुवलेदु नन्नु
मंडे कोपंतोटि -रोजंता ऎंडावु
नी कोपपु दावाग्नि-दहिस्तोंदि चूडु निन्नु

वॆलुगुल राराजिंका -वॆळ्लिपोयाडुकदा !
किनुकल तापान्निंका - तीरुचुकोरादा
क्रोधपु ज्वाल लोनीवु -ज्वलिंचिपोतुंटे

दग्धमैपोतोंदा - मानसपु सरोवरं
द्रविस्तोंदि चूडदिगो -हिम श्रुंगपु सोयगं
मदनुनिवल्ले काला -मंचुकॊंड करिगिंचुट
नी रोसपु रश्मिकदि - अवलीले अय्यिंदि

नी मुख पद्मं चिंदे - माधुर्यापु दानं तो
नी आग्रह अनलान्नि- अमृतंग मलचुको

ना हृदयपु राराज्ञी -प्रिये चारु शीले  !
विनु कॊंचॆं ना माटिटु
निर्दोषिनि नेनंटू -निगदिंचनु नेनु
 दोषिनि नेनुकुंटे   -निक्कमुगा ने  दोषिने
दंडन पॊंदालि नेनु -दंडिंचे हक्कु नीदि

रमणी ओ राजेशी !
नरुलनु भक्षिंचे - ऒक निट्रिल्लिन सिंहान्नि
नापै कॆगब्राकुटकु - निंकारग नीदेशिंचु
नुडितेलिन नखालतो -नुन्ननि ना वक्ष तलं
आक्रमिंचि चील्चि चील्चि - चिंदरवंदर चॆयनी
शरालंटि दंतालतो - बहुवुलनि जघनालनि
चील्चि चील्चि चंडाडि - गुच्चि गुच्चि पॊडवनी

बहुशा ई लागुनैन - नी प्रतिघातं तीरिते
ना वडलॆल्ला निंडिन -नी भ्रमपूरित कळंकालु
करिगि पोताएमोननि - ने कललु कंटुन्नानु
नन्नु नम्मु निक्कमिदे , ना प्रिये चारु शीले !

आ वसंत रातिरिलो - नुवु मिनहा इंकॆवरू
ना दरिदापुल्लो कूडा -चेरलेदु ,दूरलेदु
नीवु काक आन्युलॆवरु-ना नीडनैन चेरलेरु

ना लोपल ,ना वॆलुपल -नालुदिशला नन्नंता
अणुवणुवुनु आक्रमिंचि -अक्कुन चेरे अंदं
नीवुकाक इंकॆवरे- मुद्दुल ना राधा
इंकॊक्क निमुषमैना -नेनोर्वलेनु नी रोषं
कारणमे लेकुंडा पुट्टिन आ द्वेषं

रमणी ना हृदय राज्ञि !-प्रिये चारु शीले
कल्ला कपटं ऎरुगनि - कुलुकुल कुसुमं नुव्वु
ऎरगवु नीवॆन्नडू- ना ऎदलो नी स्थानं
ना शृंगारपु देवेरिवि - नीवे ना राधिका !
माटलिन्नि चॆप्पनॆल - ना सुंदर मल्लिका
ऒक मुक्कलॊ चॆबुतुन्ना -ना जीव धार नीवनि

तॆलुसा नीकॊरकॆ नेनु -ऎन्नि जन्मलॆत्तानो
सुडुलुगॊन्न समुद्रान्नि -ऎंतॆंतग चिलिकानो
वॆतुकुलाडुतू निन्नु -ऎचॆटेच टोतिरिगानु
काल गमन प्रवाहान -आसि नुंडि,अनंतानिकि

अंदरिपालिट नेनु -दारिद्र्यन्नैते ,
वारंदरिकी नीवु -शिरुलोलिके श्री लक्ष्मिवि
दुर्लभ मरकत मणी-प्रिये चारुशीले

नी अंदपु आग्रहं -प्रेमकदे संकेतं
नीहृदिलो ना हृदयं -ममेकमैपोयिंदि
ना शृंगारपु देवेरिवि नीवे ना राधिका
ओ ममतल मरकतमा -ना जीवधरवीवु

नी ममतल कम्मतनं -विदितमेनु नाकु
ना प्रेम माधुर्यं -ऎरिगिंदि कूडा नीवे
गुप्पॆडंत नी गुंडॆनु -इप्पुडिंक तॆरुवुमा
वॆलुगुल राराजु कूडा -वॆनुतिरिगाडिक चूडु
संगमिंचि पोनी -इक ना हृदि लॊ नी हृदयं

नाआ हृदयपु साम्राज्ञी-प्रिये चारु शीले
नीलोत्पलालु बोलु -नी काटुक कन्नुलु
कसि तो निलुवॆल्ल निंडि -रक्तोत्पललै नायि
मानस कॊलनॆंडिपोयि- निस्पृहमैपो तोंदि

पुव्वुल बाणं कादु -माधवुड्नि जयिंचिंदि
वास्तवमालोचिस्ते -नीवेने राधिका
नी चूपुलॊ वाडि ऐन -बाणालुन्नायि
अड्डगिंच वीलु कानि -प्रेम पाशमू वुंदि

नी वाडिऐन बाणालु -गायापरचायि नन्नु
प्रेम पाशालॆमो-नी बंदी गा चेशायि
ना हृदयपु देवेरी-प्रिये चारुशीले
अलुकलिंका मानि नुव्वु -चिरुनगवुलु चिंदिंचु
नी ऎदुटने उन्नाडु -अंदिकलो नी दोषि
नुवु कोरे कृष्णुडु -राधिका लोलुडु

नी आज्ञलु पाटिंचुनु -गाय पड्ड नी खैदी
आग्रहालु इप्पुडिंक - तिरुगु मुखं पट्टिंचु
अनुमानालन्नी इक -अंदलानिकंपेसॆय्

मॆडलोनी हारान्नि -इटू अटू कदलनी
नडुमुकुन्न मुव्वलन्नि - रवळिंचनिय्यि कॊंचॆंगा
नी सुम सदृश पादं - कॊंचॆं नावैपु चापु
चिरकालंगा ऒक कोरिक -कलवरपॆडुतोंदि नन्नु
सॊगसुल नी पदानिकि -ऎर्रनि पाराणि दिद्दि
अब्बुपडि तब्बिब्बय्-करिगिपोवालन्न
 ना कामितमीडेर्चवा -यीरोजे त्वरितंगा

ना हृदयपु देवेरी !प्रिये चारु शीले !
नी दोषि नी ऎदुटे -निल्चुनि उन्नाडु

ईरोजी पनिकूडा -चॆय्यवे ना चलिया
तन्नु नन्नु तमकं तो-रम्या ना राधिका
ना शिरसुन  तदेकंग -तांडवमे चॆय्यि
नी पादपु पाराणि तडि-नन्नु चेयुनशोकुनिग

अप्पुडु ना शिरस्सु पैन -विकाशिंचुनु चूडु
नी प्रेमलो तडसिन -सहस्रदळपद्मालु
ना हृदयपु साम्राज्ञी- प्रिये चारु शीले
नी ममतल अमृतमु -अद्भुतमू ,अखंडम्
दहिस्तुंदि दानि शक्ति -नालोपलि वासनलु

नव पल्लवाल मिंचिन -नी कोमल पादाल चॆंत
उंचा ना शिरस्सुनु -प्रेम मीर ना प्रिया!
शांतिंचिंदिप्पुडु  -दारुण दावनलम्

वॆलुगुल राराजिप्पुडु वॆनुतिरिगि पोयाडु
कुरिपिंचवॆ ना चॆलिया नी -चिरुनगवुल कौमुदी   !!

प्रिये चारुशीले

(प्रिये चारुशीले मुंच मयि मानमनिदानम्

सपदि मदनानलो दहति मम मानसम्

            देहि मुखकमल मधुपानम् !

                – गीतगोविंद, दशम सर्ग)

प्रिये चारुशीले !

उन्होंने मुझे भ्रमर कहा

और तुमने मान लिया,

मेरे प्रेम को जानते हुए भी

मुझे त्याग दिया।

पास आना चाहा

तो रोक दिया हाथ के इशारे से।

छूना चाहा

तो दे दिया देश-निकाला

तर्जनी उठाकर।

देखो, अब तो सूरज ढल गया,

मैं दिन भर धूप में खड़ा रहा

तुम्हारे संकेत की प्रतीक्षा करता,

पर बुलाया नहीं तुमने।

दिन भर सुलगती रहीं तुम भी तो,

दहकती रहीं अपनी ही आँच में।

देखो, अब तो सूरज ढल गया

ढल जाने दो इस ताप को भी।

दहक तुम रही हो

सुलग तुम रही हो

और जल रहा है मानसरोवर

पिघल रहा है हिमालय।

जो मन्मथ के किए न हुआ,

मानिनी! तुम्हारे रोष ने कर दिया।

इस आग को अमृत बना दो

मुख-कमल की माधुरी के दान से।

            *

प्रिये चारुशीले !

सुनो तो –

मुझे कुछ नहीं कहना है

अपनी सफाई में।

जब तुमने

दोषी मान ही लिया मुझे,

तो हाँ, मैं हूँ दोषी;

दंड का अधिकारी।

राजराजेश्वरी !

भूखे आदमखोर शेर छोड़ दो मेरे ऊपर –

चिर जाने दो नाखूनों से मेरा वक्षस्थल,

क्षत-विक्षत हो जाने दो पैने दाँतों से

मेरी बाँहों और जंघाओं को।

शायद इस तरह

तृप्त हो तुम्हारी प्रतिहिंसा

और मिट जाएँ मेरे अंग-अंग पर लगे

मिथ्या लांछन।

सच मानो,

उस वासंती रात में कोई भी तो नहीं था मेरे पास,

सिवा तुम्हारे।

मेरे पास

कभी कोई हो भी कैसे सकता है

सिवा तुम्हारे?

एक तुम ही तो व्यापती हो, राधा !

मेरे भीतर –

-     बाहर

-     चहुँदिश;

बस यों ही सहा नहीं जाता

यह तुम्हारा अकारण रोष !

            *

प्रिये चारुशीले !

बहुत भोली हो तुम।

नहीं जानतीं, तुम क्या हो मेरे लिए.

राधिके ! तुम मेरा शृंगार हो,

मेरा जीवन हो तुम।

जाने कितने जन्म लिए मैंने,

मथ डाले समुद्र जाने कितने,

जाने कहाँ-कहाँ खोजता फिरा तुम्हें

काल के प्रवाह में अनादि से अनंत तक।

मैं सदा का दरिद्र,

और तुम –

सदा की लक्ष्मी

-     दुर्लभ रत्न सरीखी !

तुम्हारा कोप भी प्रेम ही है तुम्हारा।

मेरा हृदय तुम्हारा हृदय हो गया है।

राधिके ! शृंगार हो तुम मेरा,

दुर्लभ रत्न हो –

    मेरा जीवन हो;

    मेरा हृदय हो तुम !

तुम्हारे प्रेम को जानता हूँ मैं,

मेरे प्रेम से परिचित हो तुम

अब खुल जाने दो हृदय को।

देखो, अब तो सूरज ढल गया,

ढल जाने दो हृदय में हृदय को।

            *

प्रिये चारुशीले !

रक्त कमल-सी दहक रही हैं तुम्हारी कजरारी आँखें

और पछाड़ें खा रहा है मानसरोवर तप-तपकर.

पुष्पधन्वा ने नहीं, तुमने

पराजित किया है कृष्ण को।

तुम्हारी दृष्टि में प्रखर शर भी हैं

और दुर्निवार पाश भी।

लो, मैं घायल भी हुआ

और बँध भी गया !

            *

प्रिये चारुशीले !

अब मुस्करा दो,

प्रस्तुत है तुम्हारा अपराधी,

तुम्हारा कृष्ण।

तुम्हारे हर आदेश का पालन करेगा

तुम्हारा यह घायल कैदी।

अब क्रोध को जाने भी दो,

जाने दो संकोच को भी;

हिलने दो हृदय के हार को,

बजने दो करधनी के घुँघरुओं को।

उठाओ तो सही अपने कोमल चरण;

कब की इच्छा थी –

इन तलुओं को सरस महावर से रँगने की !

पूरी हो जाने दो आज वह चाह !

            *

प्रिये चारुशीले !

तुम्हारा अपराधी तुम्हारे सामने नतमस्तक है।

आज यह भी हो जाने दो –

ठुकराओ, राधा ठकुरानी!

मेरे मस्तक को ठुकराओ |

गीले महावर में रचे तुम्हारे चरण

मुझे अशोक कर देंगे

और मेरे मस्तक पर खिल उठेंगे

तुम्हारी प्रीति के सहस्रों कमल !

            *

प्रिये चारुशीले !

तुम्हारी प्रीति अमृत है,

वासना के विष को काटती है।

नव पल्लव से सुकोमल इन चरणों में

रख दिया है मैंने अपना सिर;

लो देखो, शांत हो गई सारी दारुण ज्वाला !

            *

सूरज कब का ढल चुका,

अब तो मुस्कान की चाँदनी बरसा दो !

 ('प्रेम बना रहे' - पृष्ठ 55)

मळ्ळीजन्मिंचा (पुनर्जन्म)

 मळ्ळीजन्मिंचा

('पुनर्जन्म' का तेलुगु अनुवाद )

हिंदी मूल - डॉ. ऋषभ देव शर्मा       *            तेलुगु अनुवाद - डॉ. भागवतुल हेमलता

మళ్ళీజన్మించా

జరిగిన ఈనాటి ఘటన -సముచిత మనిపించింది

  प्रेम बना रहे / ऋषभ देव शर्मा 

अकादमिक प्रतिभा, नई दिल्ली - 100 059
2012./   250/=
आईएसबीएन : 978-93-80042-59-6.

प्राप्ति स्थान -

 डॉ. ऋषभ देव शर्मा, 208 - ए, सिद्धार्थ अपार्टमेंट्स, 

गणेश नगर, रामंतापुर, हैदराबाद - 500 013 . 

फोन :  +91 8121435033.

రంగుల నా రేకులన్ని చెల్లా చేదురాయను
చదరిన  ఆ రేకులన్ని -తమ పరిమళ సౌరభాన
అభిషేకించాయి  ఈ -మలయానిల సమగతిని

మరణించీ నేనపుడు -చావనూ లేదు
ఇసుమంత కూడ చెక్కైనా -చెదరానూ లేదు

మరల  నేను  జీవించా -
నీ శ్వాసల లయ గతి లో !


 मळ्ळीजन्मिंचा

जरिगिन ईनाटि घटन -समुचित मनिपिंचिंदि
रंगुल ना रेकुलन्नि चॆल्ला चेदुरायनु
चदरिन  आ रेकुलन्नि -तम परिमळ सौरभान
अभिषेकिंचायि  ई -मलयानिल समगतिनि

मरणिंची नेनपुडु -चावनू लेदु
इसुमंत कूड चॆक्कैना -चॆदरानू लेदु

मरल  नेनु  जीविंचा -
नी श्वासल लय गति लो !

पुनर्जन्म

ठीक ही हुआ
बिखर गईं मेरी पंखुड़ियाँ।
नहला गईं हवाओं को
अपनी खुशबू से।

मर कर भी
मैं मरा नहीं,
मिटा नहीं।

फिर से जी उठा

तुम्हारी साँसों में।

 ('प्रेम बना रहे' - पृष्ठ 27)

असमंजसं (असमंजस )

असमंजसं 

('असमंजस' का तेलुगु अनुवाद )

हिंदी मूल - डॉ. ऋषभ देव शर्मा       *            तेलुगु अनुवाद - डॉ. भागवतुल हेमलता

అసమంజసం  

 ఇంకొన్ని  ఘడియలు ఆగవా అని 

రాత్రి తో నే 

పట్టుపట్టా

నిమసమైనా

నిలవకుండా 

ఆగమన్నా ఆగకుండా 

  प्रेम बना रहे / ऋषभ देव शर्मा 

अकादमिक प्रतिभा, नई दिल्ली - 100 059
2012./   250/=
आईएसबीएन : 978-93-80042-59-6.

प्राप्ति स्थान -

 डॉ. ऋषभ देव शर्मा, 208 - ए, सिद्धार्थ अपार्टमेंट्स, 

गणेश नगर, रामंतापुर, हैदराबाद - 500 013 . 

फोन :  +91 8121435033.

కొన్ని ఘడియల  ముందరే 

తను నిష్క్రమించింది !!

 असमंजसं 

 इंकॊन्नि  घडियलु आगवा अनि 

रात्रि तो ने 

पट्टुपट्टा

निमसमैना

निलवकुंडा 

आगमन्ना आगकुंडा 

कॊन्नि घडियल  मुंदरे 

तनु निष्क्रमिंचिंदि !!

असमंजस

मैंने रात से ज़िद की –

ठहर जा

कुछ घड़ी और।

और वह चली

गई

बिना ठहरे

कुछ घड़ी पहले।

 ('प्रेम बना रहे' - पृष्ठ 15)

स्पर्श (स्पर्श)

स्पर्श 

('स्पर्श' का तेलुगु अनुवाद )

हिंदी मूल - डॉ. ऋषभ देव शर्मा       *            तेलुगु अनुवाद - डॉ. भागवतुल हेमलता

స్పర్శ 

స్పృశించను నిన్ను
నేను
మరల మరల మోదం గా
ఆ స్పర్శలో నీవెంతో
పులకించావనుకున్నా


ఇంతలోనే పరికించా
నీ రోషపు రోషాగ్నిని
ఆ అనలపు వెలుతురులో
అగుపించిన ఆనవాళ్ళు

ఒరిపే నీ ఒడలెల్ల
నీలి రంగు గురుతులు



ఇన్నాళ్లుగ మరి
నేను
తారశించి తాకుతోంది - తళుకుల నీ తనువునే ,
తాకలేదు ఒకపరైన నీ తనువులోని తత్వాన్ని !!

स्पर्श 

  प्रेम बना रहे / ऋषभ देव शर्मा 

अकादमिक प्रतिभा, नई दिल्ली - 100 059
2012./   250/=
आईएसबीएन : 978-93-80042-59-6.

प्राप्ति स्थान -

 डॉ. ऋषभ देव शर्मा, 208 - ए, सिद्धार्थ अपार्टमेंट्स, 

गणेश नगर, रामंतापुर, हैदराबाद - 500 013 . 

फोन :  +91 8121435033.

स्पृशिंचनु निन्नु
नेनु
मरल मरल मोदं गा
आ स्पर्शलो नीवॆंतो
पुलकिंचावनुकुन्ना

इंतलोने परिकिंचा
नी रोषपु रोषाग्निनि
आ अनलपु वॆलुतुरुलो
अगुपिंचिन आनवाळ्ळु

ऒरिपे नी ऒडलॆल्ल
नीलि रंगु गुरुतुलु

इन्नाळ्लुग मरि
नेनु
तारशिंचि ताकुतोंदि - तळुकुल नी तनुवुने ,
ताकलेदु ऒकपरैन नी तनुवुलोनि तत्वान्नि !!

स्पर्श

बहुत छूता था तुम्हें

मैं

पहले

और सोचता था

तुम पुलकित हो रहे होगे।

पर उस दिन

तुम्हारे रोष की रोशनी में

दिखाई दिए मुझे

तुम्हारी त्वचा पर पड़े हुए

असंख्य नीले निशान।

तो क्या इतने दिनों

मैं

तुम्हारी केवल त्वचा छूता रहा

तुम्हें एक बार भी नहीं छू सका !

                                                                          ('प्रेम बना रहे' - पृष्ठ 17)

आश्चर्य (अवाक्)

आश्चर्य

('अवाक्' का तेलुगु अनुवाद )

हिंदी मूल - डॉ. ऋषभ देव शर्मा * तेलुगु अनुवाद - डॉ. भागवतुल हेमलता

ఆశ్చర్యం 

కొంచం నీవిచటి కేగి - నా దగ్గర కూఛుంటే

మదిలో దాగిన మాటలు - మనసు విప్పి చెప్పాలి

గజిబిజి గందరగోళం - నిండిన లోకుల గొంతులు

ఆకర్ణించావు కదా -ఆత్రమతి శయించగా

ఒకపరి నా మౌన గీతి -విని చూడరాదా !

తొలిసారిగ తాజ్మహల్ -అరసిన వారెవరైనా

పొందే ఒక విస్మయాన్ని -పోలిన ఒక సంభ్రమం

కారు మబ్బు కమ్ముకొస్తే -పాత్రలు తెగిన సంపాతి

రివు రివ్వున ఆకసాన -మబ్బుల్లో ఎగిరినట్టు

ఆనందం ఆశ్చర్యం -కలబోసిన సంద్రాన

మునిగి మునిగి నే కూడా-ఈదులాడసాగాను

శబ్దాల రేఖలతోనువు -చిత్తరువులు చిత్రిస్తే

ఆ తాజా చిత్రాలు -క్రోంగొత్తగ  తోచాయి

 ఆశ్చర్యం అతిశయించి -నిను కంటుంటా కేవలం

కొద్దిసేపు నిన్నూ -మరికొద్ది సేపు చిత్రాన్ని

తరచి తరచి చూస్తుంటే -ఒకపరి కనుపిస్తావు ,చిత్రం లో నీవు

ఇంకొక పరి అనుకుంటా- చిత్తరువే నీవని

ఈరోజీపుడైతే నూ -కాంచా నే దృశ్యమిలా

నీ అనుమతి లేకనే -ఆజ్ఞాతులు ఎవ్వ రో

ఆఛాదించారొక -అందమైన మేలిముసుకు

 పదనుమీర  పదురుగాను -ఆ మూసుకును పెకలించి ,

ఆవ మల్లె ఓలిన నీ -మంజులత్వమంతా,

ఆరేశావందంగా -నా పైరుగాలి ఒడిలోన

పెను తుఫాను గాలులకై -బేలగనుండటమేల?

బహుధాశతధా బలాన్ని -ఇస్తాయాగాలులే

దివిటీలో నిండిన -ఈ  వినూత్నపు విశ్వాశం ,

పలికే ప్రతి పదం లోన -దీపితమై కానవచ్చే

అంధకార పంజరాన -మ్రగ్గే  బందీ కంటికి

బహుదినాలకెప్పుడో- భానుని తేజంగూడితె

కాంచిన ఆ కనురెప్పలు -మూసుకొను వాటికవే

తెలుసా నీకిది ఒకపరి-  నా మదికేమయ్యిందో

గాంచిన ప్రతి పర్యాయము -ఆ శబ్ద చిత్రమూ

నింపిందేవో ఊసులు -నా మదినిండా

కొంచెం నా దగ్గరగా -కూచోరాదా

మనసు విప్పి నీతో - నే మాటాడాలి

మధ్యస్థంగా మిగిలిన -మాటలు కొన్నైతే

వినకుండా వదిలేసిన -మాటలు ఇంకొన్ని

చెబుతా నేనాత్రంగా -ఆకర్ణించేదెవ్వరు ?

నీవా ఈనాడుకూడ-ఎప్పటిలాగే

వెనుతిరిగే కూచున్నావ్-వీపు చూపు పల్లవిలా !

आश्चर्यं  

  प्रेम बना रहे / ऋषभ देव शर्मा 

अकादमिक प्रतिभा, नई दिल्ली - 100 059
2012./   250/=
आईएसबीएन : 978-93-80042-59-6.

प्राप्ति स्थान -

 डॉ. ऋषभ देव शर्मा, 208 - ए, सिद्धार्थ अपार्टमेंट्स, 

गणेश नगर, रामंतापुर, हैदराबाद - 500 013 . 

फोन :  +91 8121435033.

कॊंचं नीविचटि केगि - ना दग्गर कूछुंटे

मदिलो दागिन माटलु - मनसु विप्पि चॆप्पालि

गजिबिजि गंदरगोळं - निंडिन लोकुल गॊंतुलु

आकर्णिंचावु कदा -आत्रमति शयिंचगा

ऒकपरि ना मौन गीति -विनि चूडरादा !

 तॊलिसारिग ताज्महल् -अरसिन वारॆवरैना

पॊंदे ऒक विस्मयान्नि -पोलिन ऒक संभ्रमं

कारु मब्बु कम्मुकॊस्ते -पात्रलु तॆगिन संपाति

रिवु रिव्वुन आकसान -मब्बुल्लो ऎगिरिनट्टु

आनंदं आश्चर्यं -कलबोसिन संद्रान

मुनिगि मुनिगि ने कूडा-ईदुलाडसागानु

शब्दाल रेखलतोनुवु -चित्तरुवुलु चित्रिस्ते

आ ताजा चित्रालु -क्रोंगॊत्तग  तोचायि

आश्चर्यं अतिशयिंचि -निनु कंटुंटा केवलं

कॊद्दिसेपु निन्नू -मरिकॊद्दि सेपु चित्रान्नि

तरचि तरचि चूस्तुंटे -ऒकपरि कनुपिस्तावु ,चित्रं लो नीवु

इंकॊक परि अनुकुंटा- चित्तरुवे नीवनि

ईरोजीपुडैते नू -कांचा ने दृश्यमिला

नी अनुमति लेकने -आज्ञातुलु ऎव्व रो

आछादिंचारॊक -अंदमैन मेलिमुसुकु

 पदनुमीर  पदुरुगानु -आ मूसुकुनु पॆकलिंचि ,

आव मल्लॆ ओलिन नी -मंजुलत्वमंता,

आरेशावंदंगा -ना पैरुगालि ऒडिलोन

पॆनु तुफानु गालुलकै -बेलगनुंडटमेल?

बहुधाशतधा बलान्नि -इस्तायागालुले

दिविटीलो निंडिन -ई  विनूत्नपु विश्वाशं ,

पलिके प्रति पदं लोन -दीपितमै कानवच्चे

अंधकार पंजरान -म्रग्गे  बंदी कंटिकि

बहुदिनालकॆप्पुडो- भानुनि तेजंगूडितॆ

कांचिन आ कनुरॆप्पलु -मूसुकॊनु वाटिकवे

तॆलुसा नीकिदि ऒकपरि-  ना मदिकेमय्यिंदो

गांचिन प्रति पर्यायमु -आ शब्द चित्रमू

निंपिंदेवो ऊसुलु -ना मदिनिंडा

कॊंचॆं ना दग्गरगा -कूचोरादा

मनसु विप्पि नीतो - ने माटाडालि

मध्यस्थंगा मिगिलिन -माटलु कॊन्नैते

विनकुंडा वदिलेसिन -माटलु इंकॊन्नि

चॆबुता नेनात्रंगा -आकर्णिंचेदॆव्वरु ?

नीवा ईनाडुकूड-ऎप्पटिलागे

वॆनुतिरिगे कूचुन्नाव्-वीपु चूपु पल्लविला !

अवाक्

आओ तनिक यहाँ बैठो तुम

तुमसे कुछ बातें करनी हैं।

शोर सुना तुमने लोगों का

मेरा मौन ज़रा सुन देखो

पहली बार देखकर कोई

ताजमहल जैसे भौंचक हो

जले पंख वाला संपाती

बादल-बादल तैर रहा हो,

वैसे ही मैं

हर्ष और विस्मय का सागर

डूब -डूब कर तिरने लगता-

शब्दों की रेखाओं से तुम

जब भी कोई चित्र बनाते

नया-नया सा,

ताजा, टटका !

मैं अवाक् हो

सिर्फ़ ताकता रह जाता हूँ

कभी तुम्हें तो कभी चित्र को।

कभी चित्र में तुम दिखते हो,

कभी चित्र तुममें दिखता है।

आज अभी तो ऐसा दीखा,

जबरन ओढ़ी केंचुल कोई

तुमने स्वयं नोंच डाली है,

सारी कोमलता को अपनी

खुली हवा में खोल दिया है,

भला हवाओं से क्या डरना

झंझाओं से शक्ति मिलेगी -

दीपक का विश्वास नया यह

शब्द-शब्द में दीपित दीखा।

बहुत दिनों के बाद

किसी

काल कोठरी के कैदी को

जैसे दीखे धूप गुनगुनी

और नयन मीलित हों ख़ुद ही,

तुम क्या जानो

कुछ -कुछ वैसा मुझ पर बीता

जब देखा वह

शब्द-चित्र अपना मन-चीता।

आओ तनिक पास तो बैठो

तुमसे कुछ बातें करनी हैं |

बातें सदा अधूरी हैं जो,

बातें सदा अनसुनी हैं जो,

बातें जो मैंने कह तो दीं - 

पर सुनने वाला कोई है ?

तुम तो पीठ फेर बैठे हो -

सदा-सदा की तरह

आज भी !!

                                                                    ('प्रेम बना रहे' - पृष्ठ 18)